Samborek (Skawina)


Samborek, znany również pod nazwą Schönberg, jest osiedlem nr 7 w mieście Skawina, które leży w malowniczym województwie małopolskim. To urokliwe miejsce znajduje się w północno-wschodniej części Skawiny, rozciągając się po obu stronach rzeki Skawinki.

Ważną częścią historii Samborka jest wieś związana z opactwami benedyktynów tynieckich, które miały miejsce w powiecie szczyrzyckim w województwie krakowskim, w końcu XVI wieku. Obecność tynieckich benedyktynów nadała regionowi wyjątkowy charakter i wpływ na rozwój okolicznych miejscowości.

Historia

Najwcześniejsza znana informacja o wsi Sinbark pochodzi z przywileju nadanego przez króla Kazimierza Wielkiego w 1364 roku dla miasta Skawina. W roku 1456 nazwa miejscowości została utrwalona jako Sthymborg, a Jan Długosz w swoim dziele Liber Beneficiorum Dioecesis Cracoviensis, z lat 1470–1480, wymienia ją jako Sthymbork. Prawdopodobnie wynika ona z zniekształcenia niemieckiej nazwy Schönberg, co tłumaczy się jako Piękna Góra. W XVI wieku wieś była zapisywana pod różnymi wariantami, takimi jak Sthimborg, Szymborg, Szymbark czy Sztymborg. Dopiero w drugiej połowie XIX wieku ustaliła się ostateczna nazwa Samborek.

Wieś początkowo składała się jedynie z dwóch gospodarstw. Jej intensywny rozwój rozpoczął się w XVI wieku. W 1682 roku w miejscowości znajdowało się 9 chałup, natomiast pod koniec XVII wieku ich liczba wzrosła do 59. W grudniu 1815 roku Samborek liczył 23 rodziny, a w X tomie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich zanotowano już 53 domy i 284 mieszkańców, z tego 276 katolików oraz 8 Żydów.

Do 1816 roku wieś była własnością benedyktynów z Tyńca. Po tym czasie, aż do 1853 roku, obszar ten znajdował się w rękach dzierżawców. Po uniezależnieniu się od dworu, Samborek przeszedł na własność kurii biskupiej, by wkrótce stać się własnością chłopów z Samborka i Tyńca.

W 1918 roku miejscowość stała się częścią gminy Tyniec, a po jej likwidacji w 1941 roku została włączona do gminy Skawina. W wyniku reorganizacji, 1 stycznia 1973 roku Samborek został przyłączony do Skawiny i podzielony na ulice.

Gospodarka

W Samborku, historia gospodarcza sięga głęboko w przeszłość. Pierwszy młyn, który został zbudowany na wzniesieniu Boconiec, powstał około roku 1381. To wydarzenie znacząco wpłynęło na rozwój wsi.

Następny młyn, usytuowany przy rzece Skawince, zrealizowano w 1796 roku. Niestety, jego działalność zakończyła się w wyniku powodzi, która miała miejsce w 1847 roku. Młyn ten znajdował się w rejonie obecnej ulicy Piastowskiej, co czyniło go dostępnym dla mieszkańców.

Warto również wspomnieć, że wieś była znana z karczmy, która funkcjonowała w XVII wieku, przy trakcie prowadzącym do Tyńca. Karczma ta pełniła ważną rolę w lokalnym życiu społeczno-gospodarczym, będąc miejscem spotkań i wymiany informacji dla podróżnych oraz mieszkańców.

Pod koniec XX wieku, w latach 50. i 60., w Samborku rozwijały się żwirownie, co przyczyniło się do dalszego wzrostu lokalnej gospodarki. Te zakłady przyczyniły się do zatrudnienia mieszkańców oraz zwiększenia aktywności ekonomicznej w regionie.

Przypisy

  1. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 102.
  2. Uchwała Nr 16/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 06.10.1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych miast w województwie krakowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29.11.1954 r., Nr. 11, Poz. 50)

Oceń: Samborek (Skawina)

Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:5